Wat werd er eigenlijk onderzocht?
In de vragenlijst werd onderzocht hoe mensen denken over het opwekken van duurzame energie door middel van zonnevelden en windmolens in de gemeente. Om uitvoering te geven aan het landelijke Klimaatakkoord, moet de gemeente Alphen aan den Rijn namelijk duurzame energie gaan opwekken. Wij begrijpen dat niet iedereen hierop zit te wachten, maar dit is niet iets wat lokaal wordt besloten. Wél heeft de gemeente invloed op de manier waarop ze de energie opwekt. De vragenlijst is door onderzoeksbureau Citisens opgesteld om te onderzoeken wat inwoners de beste manier vinden en wat hun belangrijkste zorgen zijn. Zo bleek bijvoorbeeld dat inwoners liever een groter aantal kleine zonnevelden willen dan een klein aantal grote. Voor windmolens is dit precies andersom. Dit zijn belangrijke uitkomsten waar de gemeente wat mee kan.
Laten we de drie voornaamste beschuldigingen nalopen. Ten eerste zouden inwoners in de enquête niet de optie hebben gehad om aan te geven dat ze tegen de komst van zonnevelden en windmolens in Alphen aan den Rijn zijn, en dat deze vraag zelfs bewust is verwijderd. ‘Dat klopt gewoon niet,’ zegt Wouter van Kleef, GroenLinks raadslid met portefeuille duurzaamheid. ‘Als je naar de enquête kijkt zie je dat mensen dat konden aanvinken. Onbegrijpelijk dat media deze simpel te verifiëren informatie klakkeloos overnemen.’ Op de afbeelding bij dit artikel is deze vraag uit de enquête te zien.
Een ander punt is de manier van mensen benaderen voor de enquête. Volgens Vermond zou de gemeente bewust deelnemers hebben uitgezocht die interesse hebben in duurzaamheid. Het klopt inderdaad dat 250 inwoners die al eerder hun mening over dit onderwerp hebben gegeven benaderd zijn. Daar is trouwens veel voor te zeggen: dit zijn zowel voor- als tegenstanders met een sterke mening, waar veel van te leren valt. Maar wat Vermond nalaat te zeggen, is dat ook zo’n 45.000 (!) huishoudens in de gemeente huis-aan-huis een uitnodiging hebben ontvangen om mee te doen aan het onderzoek. Daarnaast is er een grootschalige campagne op sociale media uitgevoerd. Zoals Nicolette Ouwerling, de directeur van Citisens uitlegt: ‘Een diversiteit aan middelen zorgt voor een zo divers mogelijke groep deelnemers.’
3.000 respondenten. Is dat veel? ‘Ja,’ legt Ouwerling uit. ‘Heel veel. Ter illustratie: de berichten in het nieuws over de verschuivingen in zetels in de Tweede Kamer zijn gebaseerd op 1.000 tot 2.000 respondenten. Slechts enkele jaren geleden zou iedere gemeente blij zijn geweest met 100 mensen in een zaaltje.’ Maar, sputtert Vermond, het overgrote gedeelte van de respondenten komt óók nog eens uit de stad Alphen aan den Rijn, in plaats van de kernen van de gemeente. Dat klopt, volgens Ouwerling, want daar wonen de meeste mensen. ‘Als we kijken naar de verdeling van de deelnemers over de verschillende woonplaatsen in de gemeente; blijkt dat deze overeenkomt met de aantallen huishoudens in de gemeenten.’
Verder was er nog de beschuldiging van Dorpsoverleg Hazerswoude-Rijndijk dat zij niet van de enquête op de hoogte waren gebracht: e-mailverkeer uit november bewijst het tegenovergestelde. Tenslotte het gebruik van termen: ‘windmolen’ in plaats van ‘windturbine’? Tja, je kunt erover twisten. Wij vinden windmolen wel een duidelijk woord. Een woord dat je oma van negentig en je nichtje van acht ook kent.
Nogmaals: als GroenLinks beseffen wij ons dat niet iedereen fan is van windmolens en zonnevelden. Maar het Klimaatakkoord is nu eenmaal gesloten en we zullen ermee aan de slag moeten, voor een leefbare toekomst voor ons allemaal. De vraag is nu hoe we dit kunnen doen op een manier die het beste past bij de gemeente Alphen aan den Rijn. De vragenlijst heeft hierbij geholpen, omdat de gemeente nu een beter inzicht heeft in wat inwoners belangrijk vinden.