De fractie van GroenLinks Alphen aan den Rijn heeft een brief gestuurd naar de beoogde coalitie om zo invloed uit te oefenen op het beleid van de komende jaren.
Voor de printversie zie 'Publicaties'
Lees hier ook de reactie van de collegepartijen op onze inbreng voor het collegeprogramma:
Alphen aan den Rijn, 23 maart 2010
Geachte formateur, Beste Ruud,
We maken graag gebruik van het aanbod om onderwerpen aan te dragen voor het collegeprogramma 2010-2014. Pas in echte gesprekken na de verkiezingen is het mogelijk af te tasten op welke punten partijen elkaar kunnen vinden. Het opnemen van deze punten in het collegeprogramma zal het draagvlak hiervoor vergroten. Ter voorbereiding op ons gesprek op woensdag 24 maart sturen wij deze brief; ook in afschrift naar de andere partijen om te laten zien dat GroenLinks op een open en constructieve wijze wil samenwerken.
Alphen aan den Rijn staat overduidelijk voor grote uitdagingen. Er moet zoveel mogelijk draagvlak komen voor belangrijke maatregelen. Hoe zorgen we ervoor dat het hier prettig wonen en werken blijft tegen de achtergrond van wereldwijde klimaatproblemen, oplopende werkloosheid en dreigende bezuinigingen bij de rijksoverheid? GroenLinks pleit er voor een einde te maken aan polariserende uitspraken en te streven naar samenwerking met en tussen alle partijen.
De fractie van GroenLinks betreurt het dat de verschillende partijen elkaar tijdens de eerste raadsvergadering niet tegemoet konden komen en dat dit uiteindelijk resulteerde in het verlaten van de raadszaal door de voltallige ‘oppositie’, gevolgd door een tweede raadsvergadering waar het niet veel beter ging. GroenLinks is een constructieve partij die dit soort middelen niet lichtvaardig inzet. Helaas waren deze signalen nodig.
Een grote groep kiezers heeft immers duidelijk niet gekozen voor een voortzetting van het huidige beleid, maar voor een verandering van beleid. Deze kiezers worden niet vertegenwoordigd door de huidige coalitiepartijen. Met uw keuze om de formatiegesprekken uitsluitend te voeren met de huidige collegepartijen gaf u aan dit signaal van de kiezer minder serieus te nemen. Zeker nu de coalitiepartijen samen 4 zetels hebben verloren is het legitiem dat er een aantal veranderingen in het huidige beleid worden doorgevoerd. En dat er voor de veranderingen ook voldoende draagvlak is. Daarom lijkt het ons noodzakelijk om te luisteren naar de adviezen van de winnaars van deze verkiezingen en deze ook echt zwaar te laten wegen. Wij vertrouwen erop dat uw uitnodiging voor onze inbreng zal leiden tot een duidelijke bijdrage aan het collegeprogramma.
Deze brief vraagt niet om luchtkastelen. Het gaat om aanscherping van maatregelen op terreinen die het college ongetwijfeld uit zichzelf ook zal aanpakken. GroenLinks hecht aan de volgende beleidsveranderingen in het collegeprogramma 2010-2014.
Duurzaamheid
· meer werk met energiebesparing en gebruik natuurlijke hulpbronnen
· ambitieuzere doelstellingen voor gescheiden afvalinzameling
· nieuwe energie uit oude energie: duurzame aanwending NUON-gelden
· realisatie wandelbos
· aanstelling stadsecoloog
Alphen heeft de laatste jaren voornamelijk goede sier gemaakt met mooie duurzaamheidsplannen. GroenLinks verwacht dat die plannen ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Denk hierbij aan het lostrekken van de vastzittende onderhandelingen over het wandelbos: dit bos moet er in de komende collegeperiode daadwerkelijk komen!
GroenLinks spoort partijen voorts aan om meer gebruik maken van natuurlijke hulpbronnen (meer zonne-energie en meer windmolens) en ambitieuzere doelstellingen te stellen voor gescheiden afvalinzameling, met name door ervoor te zorgen dat in elke wijk voldoende inzamelingspunten komen voor plastic afval.
GroenLinks vraagt bovendien aandacht voor duurzaam bouwen bij alle investeringsplannen (ook lopende), waar nodig gesteund met extra subsidies en een actief vergunningenbeleid. Denk daarbij aan isolatie (overal dubbel glas), zonnecellen, groene daken, gebruik van duurzame materialen, grondwaterkoeling etc. Deze maatregelen vragen op korte termijn een investering, maar verdienen zichzelf dubbel en dwars terug via extra werkgelegenheid en verbetering van onze leefomgeving. Wat ons betreft zou hier een koppeling gelegd kunnen worden met een duurzame aanwending van (een deel van de) NUON-gelden om nieuwe energie op te wekken uit oude energie.
Het aanstellen van een stadsecoloog kan de bewustwording vergroten en de gemeente helpen om de plannen op het gebied van groen en duurzaamheid op een efficiënte en doeltreffende manier uit te voeren en kan ook het verdere gemeentebeleid toetsen op duurzaamheid.
Reactie college: De meeste punten zijn overgenomen; ten aanzien van de stadsecoloog is gesteld dat ecologische kennis betrokken wordt bij de gemeenschappelijke milieudienst. De renteopbrengsten van de NUON-gelden worden thans structureel ingezet, interen op de NUON-gelden betekent een bezuiniging die in het licht van de toekomstige bezuinigingen thans niet verantwoord is.
Mobiliteit / Openbaar Vervoer
De mening van GroenLinks over de aanleg van nieuwe wegen door het groen zal bekend zijn. Groenlinks kiest voor bescherming van het groene hart, daar hoort meer asfalt, en dus meer verkeer, niet bij. Dat is een minderheidsstandpunt waar we op deze plaats niet meer over zullen opnemen dan de waarschuwing om de N207 niet op te waarderen tot een sluiproute door het Groene Hart voor verkeer dat Alphen niet als eindbestemming heeft. Dan hebben alle Alphenaren namelijk een groter probleem dan de Alphense automobilisten nu.
Daar waar aanleg en verbreding van wegen volgens het nieuwe college onvermijdelijk zijn vraagt GroenLinks om extra aandacht voor de inpassing en zoveel mogelijk duurzame keuzes bij de uitwerking van de plannen (zie hierboven). Dat betekent ook zoeken naar een alternatieve plaats voor de Maximabrug! Monumentale gebouwen mogen niet wijken voor een oplossing die vlees noch vis is.
Om het fileprobleem daadwerkelijk aan te pakken zijn goede alternatieven belangrijker dan meer asfalt. Verbetering van het openbaar vervoer was een breed gedeelde wens tijdens de campagne. GroenLinks vraagt daarom om hoge prioriteit te geven aan de verbetering van het openbaar vervoer en bij voorkeur te kijken naar (de mogelijkheden om): actief te lobbyen voor een dubbel spoor tussen Leiden en Utrecht en op donderdagnacht, vrijdagnacht en zaterdagnacht te zorgen voor nachtvervoer tussen Leiden en Alphen aan den Rijn, bij voorkeur door aansluiting op het NS nachtnet en het inzetten van een nachtelijke buslijn. Als dit niet haalbaar blijkt dan zou de gemeente het heft in eigen hand moeten nemen door om het uur een pendelbus te laten rijden. Verder moet het college inzetten op verbetering van de frequentie van de interliner richting Amsterdam en op de realisatie van meer bushaltes, met name in de kleine kernen.
Reactie college: De verschillen ten aanzien van de aanleg van wegen zijn zoals u ook stelt genoegzaam bekend. Uw punten ten aanzien van het openbaar vervoer zijn wel overgenomen.
De Gnephoek
GroenLinks doet een dringend beroep om de komende vier jaar niet te bouwen in de Gnephoek. De noodzaak daartoe is nog steeds niet onomstotelijk aangetoond. De woningbehoefte voor de Alphense bevolking zit vooral in goedkope starterswoningen en seniorenwoningen. Deze kunnen het beste gerealiseerd worden in en nabij het centrum door beter gebruik te maken van de beschikbare ruimte. Het ware beter nogmaals een behoefteonderzoek te doen vóórdat het besluit over de Gnephoek onherroepelijk wordt. Voor meer informatie over de mogelijkheden tot inbreiding verwijzen wij u naar het alternatief van GroenLinks voor woningbouw. Daarbij gaat het uitdrukkelijk om herstructurering zonder aantasting van bestaande groenstroken.
Reactie college: De coalitie is van mening dat de hoeveelheid groen binnen de bebouwde kom tenminste gelijk dient te blijven. Uitbreiding naar de Gnephoek is geen doel op zich en wordt pas in gang gezet als er daadwerkelijk behoefte aan blijkt te bestaan.
Bomen
· inzet op meer bomen in plaats van minder
Tijdens de verkiezingen hebben alle partijen gepleit voor (behoud van) groen in de stad. Op dit moment geldt de beleidslijn dat er voor gerooide bomen nieuwe bomen terug worden geplant. Deze doelstelling wordt in de praktijk bij lange na niet gehaald (zie de antwoorden op de vragen van Dick Kalkman). Wij vragen niet alleen om het inhalen van de opgelopen achterstand maar om ook de doelstellingen aan te scherpen en er juist voor te zorgen dat er meer bomen geplant worden dan dat er gerooid worden. Alleen zo kan Alphen een groene stad blijven.
Reactie college: Dit punt is overgenomen.Lage Zijde
Lage Zijde
GroenLinks vraagt om ook bij de plannen van de ontwikkeling van de Lage Zijde extra aandacht voor voldoende bomen te hebben. Met ons vraagt een groot gedeelte van de bevolking om een kleinschalige aanpak van de herstructurering van de Lage Zijde. Tegen de achtergrond van de dreigende bezuinigingen (zie verderop) stelt GroenLinks voor om de muziekschool op de huidige locatie in het oude stadhuis te laten om kosten te besparen op de nieuwbouw van het cultuurhuis. Op zijn minst zou er een zinvolle bestemming van het oude stadhuis moeten komen waardoor elders bespaard kan worden: leegstand van dit ‘monument’ is geen optie.
Reactie college: Uw opvatting over het Cultuurhuis is niet overgenomen, wel uw suggestie ten aanzien van het zoeken naar en zinvolle bestemming van het oude stadhuis.
De culturele instellingen van Alphen aan den Rijn hebben de afgelopen jaren te maken gehad met krimpende subsidies. Een aantal van hen is hierdoor in ernstige financiële problemen gekomen. GroenLinks ziet graag dat de structurele subsidies voor culturele instellingen (zoals Parkexpressie en Parkkunst) weer op peil worden gebracht, zodat zij hun centrale rol in de Alphense samenleving naar behoren kunnen vervullen.
Reactie College: De strekking van dit punt is overgenomen.
Zorg en Welzijn: het basisziekenhuis
Tijdens het debat over het basisziekenhuis hebben alle partijen zich voorstander verklaard van een sterke lobby voor het basisziekenhuis. Dit dient een prominente plaats te krijgen in het collegeprogramma.
Ook werd tijdens de campagne overeenstemming gevonden dat er niet bezuinigd zou moeten worden op de zorg. Dat zien wij graag vastgelegd in het collegeprogramma, maar we willen ook een stap verder gaan. Het is namelijk verstandig vooruit te kijken naar de gevolgen van de bezuinigingen die de rijksoverheid op de zorg en andere specifieke uitkeringen zal gaan aanbrengen. GroenLinks pleit voor de vorming van een reserve om ongewenste effecten van landelijk beleid op te vangen.
Reactie College: Uw punten zijn grotendeels overgenomen, behalve ten aanzien van het aanleggen van een reserve.
Sociaal beleidDe economische crisis is nog niet voorbij en de werkloosheid loopt in Alphen aan den Rijn nog steeds op. Nieuwe banen (liefst groene!), stageplaatsen voor jongeren en een goed reïntegratiebeleid dienen hand in hand te gaan om de gevolgen van de crisis te verzachten. GroenLinks ziet bovendien graag inspanningen om verbetering aan te brengen in uitbetaling van uitkeringen, vermindering van de bureaucratie en betere behandeling van klanten door uitvoeringsinstanties. Daarnaast vraagt GroenLinks om verbetering aan te brengen op de onderdelen van de lokale monitor Werk, Inkomen en Zorg van de FNV waar Alphen aan den Rijn minder goed gescoord heeft, zonder dat dit ten koste gaat van de budgetten voor de onderdelen waar Alphen wel goed scoort.
De gemeente Alphen aan den Rijn is een experiment gestart met wijkgericht werken in twee wijken, namelijk Kerk en Zanen en de Lage Zijde. Als blijkt dat hiermee de sociale betrokkenheid en de sociale cohesie in de wijk inderdaad verbetert ziet GroenLinks graag ook toepassing van deze aanpak in de rest van Alphen aan den Rijn.
Reactie college: Deze punten zijn, deels naar de strekking van uw inbreng, overgenomen.
Veiligheid en leefbaarheidGroenLinks stelt preventie boven repressie. Alphen aan den Rijn is een relatief veilige stad. Het is hier echt niet nodig om zware middelen in te zetten die ingrijpen in de privacy van alle inwoners, zoals cameratoezicht en preventief fouilleren. De gemeente moet juist in gesprek gaan (en blijven) met groepen jongeren die vermeende overlast veroorzaken en samen zoeken naar oorzaken en oplossingen. Te denken valt aan voorzieningen zoals het Rotterdamse Talenthouse. GroenLinks ziet ook hierbij graag een wijkgerichte aanpak met wijkagenten die deze jongeren kennen. Het is uiteraard wel belangrijk dat de politie snel ingrijpt indien er op bepaalde plekken werkelijk problemen ontstaan en het is belangrijk dat de politie voldoende zichtbaar is. De gemeente moet de politie hierin op alle mogelijke manieren ondersteunen en verder ook zorgen voor goede (duurzame!) straatverlichting.
Voor de bestrijding van alle andere vormen van hufterigheid is de GroenLinks notitie ter zake blijvend actueel (zie www.alphenaandenrijn.groenlinks.nl/files/Hufterigheidnota.doc). Het ware chique als dit initiatief blijvend waardering krijgt, en niet opgaat in de reguliere gemeentelijke communicatie zoals bijvoorbeeld in de gemeentelijke campagne rond de Landelijke Opschoondag.
Reactie college: Uw punten zijn bijna allemaal overgenomen, met uitzondering van het uitsluiten van cameratoezicht en preventief fouilleren. Wel komen deze middelen wat betreft de coalitie pas in beeld als blijkt dat andere maatregelen niet effectief, of veel te duur zijn.
Dierenbeleid
GroenLinks vraagt –conform uitdrukkelijke wens van de Alphense bevolking– om een eigen dierenasiel. Een gemeente die 25 miljoen reserveert voor een cultuurhuis zou ook 1 miljoen beschikbaar moeten hebben om een van haar wettelijke taken naar behoren uit te voeren en een asiel in de gemeente te realiseren. Het is immers een wettelijke taak van de gemeente om zwerfhonden en katten op te vangen.
Reactie college: Dit punt is niet overgenomen.
Financieel beleid: de bezuinigingenTot slot. De rijksoverheid gaat bezuinigen op de algemene uitkering op het gemeentefonds. We weten nog niet precies wanneer en hoeveel maar volgens onze berekeningen is het zeker niet ondenkbaar dat de problematiek oploopt tot ruim € 10 miljoen structureel vanaf 2014. Dit ondanks de behoedzame ramingen in de meerjarenbegroting[1]. GroenLinks dringt aan op een degelijke en transparante financiële paragraaf waarin het college duidelijk aangeeft hoe de pijn verdeeld zal worden. Waar vallen de klappen? Bij gezinnen of bedrijven? Bij werkenden of niet-werkenden? Bij jongeren of ouderen? Welke terreinen worden werkelijk ontzien? Behoort een lokale crisistax tot de mogelijkheden?
Een deel van de bezuinigingen kan daarbij uiteraard “in potlood” worden geschreven en weer “uitgegumd” als de rijksbezuinigingen minder fors uitpakken. Zolang maar vooraf duidelijk is hoe het komende college voorsorteert op de financiële problematiek en welke keuzes in verschillende scenario’s worden gemaakt.
Voor onze bijdrage aan de bezuinigingsdiscussie verwijzen we naar de nota “Niet méér uitgeven, maar ánders uitgeven” op www.alphenaandenrijn.groenlinks.nl/node/42735, waarin we oplossingen aandragen en pleiten voor het hanteren van de menselijke maat bij bezuinigingen op het ambtenarenapparaat. Daarin staan ook de terreinen waar GroenLinks geen bezuinigingen op wil zien zoals cultuur, welzijn, openbaar vervoer en reïntegratie.
Reactie college: Zoals reeds aangekondigd start zo snel mogelijk een interactief traject met de inwoners om een zo groot mogelijk draagvlak voor de toekomstige bezuinigingen te krijgen.
Tot slotUiteraard zien we graag zoveel als mogelijk van het voorgaande terug in het collegeprogramma 2010-2014. We realiseren ons dat het venijn in de staart zit en wensen u veel wijsheid bij het opstellen van een solide financiële onderbouwing. Achterwege laten van een dergelijke exercitie is met de wijsheid van nu onverstandig; laat staan met de wijsheid van 2014.
Laten we het vertrouwen van al onze kiezers waar maken en samen constructief aan de slag gaan voor een (nog) groener en (nog) socialer Alphen aan den Rijn. Graag bespreken wij met u welke rol onze inbreng kan spelen bij de totstandkoming van het collegeprogramma 2010-2014.
Met vriendelijke groet,
De (steun-)fractie van GroenLinks Alphen aan den Rijn:
Dominique de Roo
René Driesen
Pieter van Abshoven
Danny Zwerk
Piet Demoet
Gerard Baltus
Wouter van Kleef
Leo Pennings
Bart Dekkers
[1] Het CPB heeft onlangs berekend dat de opgave voor de overheid € 29 miljard bedraagt, waarbij in het basisbeeld al een reële daling van de uitkering aan het gemeentefonds met € 1 mld ligt besloten. Voor Alphen zal de problematiek tot 2013 meevallen dankzij de behoedzame ramingen in de gemeentebegroting, maar daarna is het goed raak. Afhankelijk van het tempo en de wijze van de oplossing door het rijk (lastenverzwaring of uitgavenbeperking? Bezuinigingen op de begroting of in de premiesectoren? Blijft de trap-op-trap-af-systematiek gehandhaafd?) ligt een korting voor Alphen in het verschiet rond de € 10 mln in 2014, oplopend tot bijna € 15 miljoen structureel vanaf 2018. Dit komt boven op mogelijke bezuinigingen op specifieke uitkeringen en mogelijke overhevelingen van taken zonder bijbehorend budget. Kortom, niets doen is geen optie.