Een opiniestuk door raadslid Erik van Zuylen
Donderdag 22 mei zijn de Europese verkiezingen
Ondertussen gaan de gebeurtenissen in Oekraïne als een schokgolf door Europa. Onze vanzelfsprekende veiligheid staat onder druk nu Rusland actief intervenieert en daarbij militair geweld niet schuwt. Deze gebeurtenissen maken de transitie naar een duurzame energiehuishouding nog urgenter. De macht van Rusland is namelijk gebaseerd op één ding: staatsinkomsten door de verkoop van olie en gas.
Ook de macht van de regimes in andere autoritaire staten is gebaseerd op energie-inkomsten. Waarom? Energiebronnen kunnen door een kleine elite worden beheerst en de overheid kan functioneren zonder brede steun vanuit de bevolking. Ook kan een deel van de bevolking met inkomsten uit olie worden ‘gepaaid’ om het regime te steunen. Een ander land waarin dit gebeurt is Iran (waar ik zelf tijdens mijn studie onderzoek naar heb gedaan), maar ook Saudi-Arabië en landen die deel uitmaakten van de voormalige Sovjet-Unie.
Bovenstaande geeft de Europese verkiezingen van 22 mei een nog grotere urgentie. Europa staat namelijk voor een belangrijke uitdaging: zorgen voor een goede infrastructuur voor energie, zodat bijvoorbeeld zonne-energie uit Spanje en windenergie uit Noorwegen overal geconsumeerd kunnen worden. Zo maken we gebruik van de natuurlijke voordelen die deze landen hebben, waardoor een energieonafhankelijk Europa een stuk dichterbij komt. Op deze manier wordt optimaal gebruik gemaakt van een Europa waar we elkaar kunnen versterken, in plaats van tegen elkaar worden uitgespeeld. Dit is ook veel effectiever dan de veiligheidsillusie die het verhogen van de defensie-uitgaven biedt. De kracht van Europa en de zwakte van Rusland liggen in de economie, niet in militaire macht.
Geen kernenergie
Natuurlijk gaan door de hernieuwde roep om alternatieven voor olie en gas ook weer meer stemmen op voor kernenergie. Dit is een doodlopende weg. Ook voor kernenergie is een fossiele grondstof nodig: uranium. Daarnaast lijken de risico’s op een ramp als in Fukushima in Nederland relatief klein, maar de gevolgen van een kernramp zouden in ons land nog vele malen groter zijn dan daar. Natuurlijk moeten we ook niet vergeten dat de productie van kernenergie leidt tot radioactief afval, iets waar we niet mee opgescheept willen zitten.
Geen schaliegas
Ook schaliegas wordt genoemd als alternatief voor duurzame energiebronnen. Dit is echter geen serieus alternatief. Voor de winning ervan worden enorme hoeveelheden water en chemicaliën de bodem in gespoten om het gesteente te breken. Dit gaat gepaard met grote risico’s voor het milieu, het klimaat en de veiligheid. Tegelijkertijd zijn de baten gering. Winning van schaliegas is dus een schijnoplossing, die daadwerkelijke duurzame oplossingen in de weg staat.
De omslag is mogelijk!
Het kan wel degelijk anders. In het bewolkte Duitsland wordt zes keer meer zonne-energie opgewekt dan in de zonnige Verenigde Staten. In Duitsland heeft de politiek dan ook een heldere keuze gemaakt: een verbod op kernenergie en op het winnen van schaliegas. Zo laten onze buren zien dat met de juiste politieke keuzes en de juiste infrastructuur een omslag naar een duurzame toekomst mogelijk is. Ook in Europa moeten de juiste politici worden gekozen, om eindelijk werk te maken van een gezamenlijk energiebeleid en van een Europese energie-infrastructuur. Stem daarom Groen op 22 mei!